Możliwość organizacji przez zamawiającego wizji lokalnej w obliczu epidemii SARS-CoV-2
Podstawowymi aktami zawierającymi odpowiedź na problem prawny dotyczący wizji lokalnej postawiony w tytule jest rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii oraz rozporządzenie Rady ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 566)
Zgodnie z § 3a ust 1 Rozporządzenia o stanie epidemii (obowiązującym w zakresie zakazów do dnia 31.03.2020 r.) wprowadzono ogólny zakaz przemieszczania się osób przebywających na terenie kraju. Ww. przepis wprowadzał wyjątki od wspomnianego zakazu, spośród których w § 3 ust. 1 pkt 1 przewidziano „wykonywanie czynności zawodowych lub zadań służbowych, lub pozarolniczej działalności gospodarczej, lub prowadzenia działalności rolniczej lub prac w gospodarstwie rolnym, oraz zakupu towarów i usług z tym związanych”. Analogiczny zakaz wprowadzono w § 5 rozporządzenia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
W rozporządzeniu stanie epidemii (obowiązującym w zakresie zakazów do dnia 31.03.2020 r.) zgodnie z jego § 3a ust. 2 przewidziano, iż w przypadku, gdy przemieszczanie następuje pieszo lub środkami publicznego transportu zbiorowego (w rozumieniu art. 1a ust. 4 pkt 3a ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego) ww. przemieszczanie realizowane ma być w sposób opisany w Rozporządzeniu, tj.:
W ramach obowiązującego od 31.03.2020 r. rozporządzenia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, zgodnie z § 18 ust. 1 i 2 w przypadku, gdy przemieszczanie następuje pieszo lub samochodami osobowymi większymi niż 9-osobowe i zbiorowym transportem prywatnym ww. przemieszczanie realizowane ma być w sposób opisany w rozporządzeniu, tj.:
Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, uznać należy, iż wizja lokalna realizowana w oparciu o przepisy ustawy prawo zamówień publicznych jako część procesu udzielenia zamówienia publicznego, stanowić będzie bezsprzecznie dla jej uczestników przejaw „wykonywania czynności zawodowych lub zadań służbowych”.
W konsekwencji opierając się na przepisach cytowanych rozporządzeń, przeprowadzenie wizji lokalnej nie jest prawnie zakazane, tak na gruncie rozporządzenia o stanie epidemii, jak i w ramach rozporządzenia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
Powyższe rozważania uzupełnić jednak należy o zastrzeżenie, iż nie oznacza to, że ww. rozporządzenia nakazują Zamawiającemu przeprowadzenie wizji lokalnej.
Na wstępie zauważyć należy, iż jak wynika z treści § 3a Rozporządzenia o stanie epidemi i §2 ust 5 rozporządzenia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, przemieszczanie się osób jest co do zasady zakazane, zaś od ww. zakazu przewidziane są wyjątki.
Wprowadzenie ww. wyjątków nie czyni po stronie osób nimi objętymi generalnego nakazu przemieszczania się, przez co zachowują one zwyczajnie wolność poruszania się (przy zachowaniu ograniczeń co do odległości od innych). Mając na względzie, iż ww. akty nie tworzą nakazu przemieszczania, odwołać się należy do norm ogólnych prawa powszechnie obowiązującego.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 PZP „Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości”.
W sytuacji, w której wizja lokalna jest fakultatywna, ocenić należy, iż Zamawiający może zrezygnować z wizji lokalnej o ile nie będzie to naruszać uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odnosząc się zaś do obligatoryjnej wizji lokalnej, wskazać należy, iż zgodnie z art. 9a ust. 2 PZP „w przypadku gdy oferty mogą zostać złożone jedynie po odbyciu przez wykonawcę wizji lokalnej albo po sprawdzeniu przez niego dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia, zamawiający wyznacza terminy składania ofert z uwzględnieniem czasu niezbędnego do zapoznania się przez wykonawców z informacjami koniecznymi do przygotowania oferty, z tym że terminy te muszą być dłuższe od minimalnych terminów składania ofert określonych w ustawie”.
Wedle art. 38 ust. 4 PZP „W uzasadnionych przypadkach zamawiający może przed upływem terminu składania ofert zmienić treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia.” Dokonaną zmianę treści specyfikacji zamawiający udostępnia na stronie internetowej, chyba że specyfikacja nie podlega udostępnieniu na stronie internetowej. Przepis art. 37 ust. 5 stosuje się odpowiednio. Jak wskazano w doktrynie „Uzasadnione okoliczności, w których dopuszczalna jest modyfikacja, mogą być różne. Jeżeli zamawiający popełnił błąd i niektóre zapisy SIWZ nie odpowiadają przepisom ustawy, okoliczność taka wskazuje na możliwość (a nawet konieczność) dokonania modyfikacji SIWZ. Innym przykładem może być nieprzewidziana zmiana potrzeb zamawiającego, którą może on uwzględnić, nie zmieniając przy tym zapisów SIWZ, w sposób, który powodowałby zmianę kwalifikacji zamówienia (np. nie będzie dopuszczalne zwiększenie wolumenu zamówienia po ogłoszeniu, tak że wartość przekracza próg dla zastosowania procedury pełnej)”. (por. Stachowiak Małgorzata. Art. 38. W: Prawo zamówień publicznych. Komentarz, wyd. VII. Wolters Kluwer Polska, 2018.)
Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, iż skoro zmiana SIWZ jest dopuszczalna np. w razie zmiany potrzeb zamawiającego, to należy dopuścić ją w razie pandemii nieznanej dotąd choroby nieplanowanej w czasie sporządzania SIWZ.
Reasumując w obliczu Pandemii SARS-CoV-2 Zamawiający może, a nie musi przeprowadzać wizji lokalnej.
PODSTAWA PRAWNA
Adw. Arkadiusz Radek
Wróć
